ZAS Labgids - Leukocyten telling

Klinisch toepassingsgebied:
De hematologische celtelling (complete blood count of CBC) bestaat uit de bepaling van hematocriet (Hct), hemoglobine (Hb), rode bloedcellen (rbc), rode bloedcel-indices (MCV, MCH,MCHC en rdw), leukocyten en trombocyten. Eventueel kunnen aanvullend leukocyten subpopulaties en reticulocyten toegevoegd worden. Hemoglobine, aanwezig in de rbc, is verantwoordelijk voor het zuurstoftransport. Bepaling van rbc, Hb en/of Hct (verhouding rbc volume tov bloedvolume) zijn indicatief voor de zuurstoftransportcapacitieit vh bloed. Bij gedaalde waarden kunnen rbc-indices verdere info toevoegen.
MCV: mean cell volume = gemiddelde rbc volume en maat voor de grootte-afwijkingen van rbc (micro-macrocytose) MCH: mean cell haemoglobin= gemiddelde hemoglobinewaarde per rbc en maat voor vulling van de rbc (hypochromie)
MCHC: mean cell haemoglobin concentration= gemiddelde hemoglobineconcentratie per rbc en als maat beperkt bruikbaar bij rbc wand/rbc inhoud ratio (voornamelijk voor congenitale sferocytose). (tevens is deze parameter een belangrijke interne controle voor de technische validiteit van rbc bepalingen)
Rdw: red cell distribution width =spreiding van de rbc volumina van alle individuele rbc en aldus maat voor anisocytose van rbc (itt MCV dat een gemiddelde is) Bij gestoorde zuurstoftransportcapaciteit, is een reticulocyten bepaling, als maat voor aanmaak van rbc, aangewezen. Leukocyten en de verschillende leukocyten subtypen, zijn actief in de afweer reacties in het lichaam. Neutrofielen en monocyten hebben een rechtstreekse fagocyterende activiteit. Lymfocyten werken via productie van antilichamen of via cytotoxische activiteit. Bepaling van leukocyten en leukocyten subpopulaties zijn een maat voor processen van afweer zoals bij infecties (neutrofielen vooral naar bacteriële infecties; lymfocyten eerder voor virale infecties). Trombocyten hebben een functie in de primaire fase van de hemostase, met name de vorming van een primaire trombocytenprop die dan in tweede fase door een plasmaclot zal gestabiliseerd worden.
Bepaling van trombocyten geeft een idee omtrent de primaire hemostase.
Verhoogde waarden: Een stijging van de WBC vindt men terug bij:
• Hematologische aandoeningen zoals leukemie, acute hemolyse, polycythemia vera
• Acute en chronische infecties
• Lymfoma’s en tumoren
• Fysiologisch: training, emotioneel (koorts, pijn), menstruatie, blootstelling aan koude of zonlicht

Verlaagde waarden: Een daling van de WBC vindt men terug bij:
• Hematologische aandoeningen zoals aplastische anemie, hypersplenisme, pernicieuse anemie
• Bepaalde infecties zoals typhus, mazelen, malaria, septicemie
• Blootstelling aan ionizerende straling
• Andere: cachexie, anafylactische shock, SLE.